NIEWIASTA NA DRODZE KRZYŻOWEJ W GŁOTOWIE
„Ona jest prawdziwą uczestniczką Męki, „przeszyta mieczem”, uchwycona tu w geście cierpienia i trwogi, z chustą luźno zawitą, jakby unoszoną podmuchem wiatru. …W tradycji naszej przyjęto, że kobiety stanowią jedynie tło i milczące towarzystwo apostołów i Pana Jezusa” – pisze dr inż. arch. Magdalena Swaryczewska prof. WST – „Tymczasem wśród niewiast otaczających Zbawiciela, także w czasie Jego drogi na Golgotę, spotykamy niepospolite postacie i charaktery…” Studium o wizerunku niewiasty na Drodze Krzyżowej w Głotowie jest przykładem tekstu naukowego, który wciąga nawet laika. Autorka przypomina również, że romantyczne i eklektyczne XIX –wieczne kalwarie były nie tylko dziełami ówczesnej sztuki ogrodowej, ale pełniły rolę manifestacji ideowej wobec antykościelnej polityki władz i Kulturkampfu.
Czytam opisy figur w scenach Drogi Krzyżowej i widzę ludzi pełnowymiarowych, wiarygodnych w swoich przeżyciach. Czy sprawia to zaangażowany opis naukowca pasjonata? Najlepiej przekonać się samemu, pielgrzymując do Kalwarii Warmińskiej w Głotowie.
Dr Swaryczewska obala utrwalone w naukowych tezach przekonanie, że XIX wieczna sztuka sakralna jest nieciekawa artystycznie i wtórna. Kalwaria w Głotowie należy bowiem do dzieł wybitnych, łączących perfekcję inżynieryjną, planowanie krajobrazu, rzeźbę i architekturę w spójną artystycznie całość. Budzi też silne emocje religijne, gdyż powstała pod wpływem idei nazareńczyków, którzy poszukiwali inspiracji w ekspresyjnej sztuce późnego średniowiecza. Układ grup figuratywnych, gesty postaci, kolorystyka szat świadomie nawiązują do motywów, spotykanych w twórczości np. Albrechta Dürera, Mathisa Gotharta Grünewalda czy Sandro Botticellego.
Maria Kudroń
Dr inż.arch. Magdalena Swaryczewska NIEWIASTA NA DRODZE KRZYŻOWEJ W GŁOTOWIE
Dr inż. arch. Magdalena Swaryczewska NIEWIASTA NA DRODZE KRZYŻOWEJ W GŁOTOWIE. Część ilustracyjna
Jednym z najbardziej charakterystycznych i najczęściej reprodukowanych epizodów Kalwarii Warmińskiej jest Stacja VI – Weronika ociera twarz Panu Jezusowi. Scena ta, niezwykle dynamiczna, wykonana w ¾ rozmiarów człowieka, przedstawia Jezusa o umęczonej twarzy, z krzyżem na ramieniu i podbiegającą do Niego niewiastę z białą chustą w wyciągniętych rękach. Na ten widok Jan Ewangelista cofa się, zatrwożony zapewne śmiałością kobiety, bowiem postępuje ku niej groźnie patrzący, brodaty oprawca, który szarpie sznurem, opasującym skazańca. Więcej…
Cytat; Swaryczewska M. Niewiasta na Drodze Krzyżowej w Głotowie w: Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna. Pr. zb. pod red. Ks. bpa Jacka Jezierskiego i Katarzyny Parzych-Blakiewicz. Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2011, s. 151-165.
