Kim był ten Karol
Ks. Krzysztof Pawlina
„Karol, który został świętym” – to pierwszy kinowy film familijny o Janie Pawle II. Widzowie mogą zobaczyć świętego Papieża w nowym świetle, bo z perspektywy 12-letniego chłopca
Jan Paweł II ciągle jest obecny w życiu dorosłych Polaków. Znają go z własnego doświadczenia. Wielu ma przecież osobiste wspomnienia z jego pielgrzymek. – Papież jest dla Polaków jak powietrze. Oddychamy nim, nie zastanawiając się nad tym – mówi ks. dr Przemysław Śliwiński, rzecznik archidiecezji warszawskiej.
Rośnie jednak pokolenie Polaków, którzy w ogóle nie pamiętają Papieża. Znają go tylko jako postać historyczną ze zdjęć, książek i filmów archiwalnych. To głównie z myślą o nich powstał film familijny „Karol, który został świętym”. – Jest wiele filmów opowiadających o życiu Papieża. Nadszedł czas, żeby w jakiś inny sposób budować historie toczące się już bez namacalnej obecności Jana Pawła II – mówi Grzegorz Sadurski, reżyser filmu.
Przedstawicielami pokolenia, które nie miało okazji żyć w czasie pontyfikatu Jana Pawła II, są Andrzej i Kamil Tkaczowie. Ci niemal identyczni bliźniacy na przemian odgrywają w filmie główną rolę 12-letniego Kacpra. – Nie pamiętamy Jana Pawła II. Gdy umarł, mieliśmy tylko trzy lata – mówi Andrzej Tkacz. Udział w tym filmie był więc dla chłopców osobistym przeżyciem, odkrywaniem Papieża Polaka.
Wojtyła to był gość
„Kto to był ten Karol?” – pyta Kacper. „Miałem takiego przyjaciela. Mówię ci, to był gość. Pół świata przemeblował” – odpowiada wnukowi dziadek.
Opowieść o „gościu” Wojtyle otwiera przed młodym bohaterem nową narrację, podczas której widzowie poznają animowaną historię Jana Pawła II. – Nie jest to film biograficzny czy dokumentalny. To osadzona w polskich realiach fikcyjna fabuła – mówi Grzegorz Sadurski.
Filmowy Kacper zmaga się z grupą szkolnych chuliganów, którzy zastraszają słabszych uczniów. Gdy dziadek, w którego rolę wcielił się Piotr Fronczewski, dowiaduje się o problemach chłopca w szkole, zabiera wnuka na weekendową wycieczkę w Tatry. Przy okazji uczy go odwagi i radzenia sobie z trudnymi warunkami przyrody. Snuje przy tym opowieść o przyjacielu Karolu, który wielokrotnie ratował go z opałów. Podczas retrospekcji współczesne realia filmu fabularnego zamieniają się w animacyjną historię Karola Wojtyły i jego przyjaciół.
Dla najmłodszych aktorów praca nad filmem była okazją do poznawania Karola Wojtyły, ale także czasów, w których żył. – Słyszeliśmy, że dużo podróżował, ale nie wiedzieliśmy, że chodził na wycieczki w góry. Przyznam, że też chciałbym się wybrać na taką wycieczkę – mówi Andrzej Tkacz. – Film utwierdził nas w przekonaniu, że Jan Paweł II był dobrym, ale i bardzo odważnym człowiekiem. Chciałbym być taki jak on.
Drogowskaz dla nastolatków
Film w przystępnej i atrakcyjnej formie łączy kino aktorskie, oryginalne materiały archiwalne z czasów pontyfikatu Jana Pawła II i włoską animację Orlando Corradiego. Występuje w nim plejada znanych aktorów, m.in. Piotr Fronczewski i Katarzyna Glinka, a głosu animowanemu Papieżowi użyczył Artur Żmijewski. W filmie widzowie usłyszą też wiele szlagierów „Arki Noego”.
Zamiarem twórców filmu było ukazanie Jana Pawła II jako człowieka, który zadziwił świat. Co więcej, jego postawa, nauczanie i słowa wciąż są aktualne. Przy odpowiednio zbudowanej narracji okazuje się, że święty Papież może być doskonałym drogowskazem również dla współczesnych 12-latków.
Wielowątkowa narracja wprowadza młodych widzów w rzeczywistość komunistycznego terroru, który jednak okazuje się słaby w obliczu siły wiary.
Atutem filmu jest więc wyraźny podział na dobro i zło. Karol Wojtyła jest tu obrońcą wolności i godności Polaków, natomiast służby komunistyczne zastraszają ludzi i chcą ich zniewolić. – Nie wiedzieliśmy, że Karol Wojtyła w takim stopniu walczył z komunistami. Teraz wiem, że byli oni o wiele groźniejsi od szkolnych łobuzów, z którymi zmagał się Kacper – podkreśla Kamil Tkacz.
Film o rodzinie
Ojciec Kacpra zginął podczas prowadzenia misji wojskowej. Chłopiec potrzebuje męskiego wsparcia, bo samotna matka nie radzi sobie z problemami nastoletniego syna. – To jest prawdziwa współczesna rodzina, która często jest niepełna i zaganiana. Jej problemy też są typowe – mówi Katarzyna Glinka, odtwórczyni roli mamy Kacpra. Z pomocą przychodzi dziadek. Ma on dla wnuczka bardzo dużo czasu, słucha go, rozmawia z nim. Przybliża chłopcu takie wartości, jak przyjaźń, zaufanie i potrzeba kontaktu z bliskimi.
Główną osią filmu jest więc rodzina i międzypokoleniowe relacje. – Kryzys rodziny jest dzisiaj faktem. Tym, co łączy Karola Wojtyłę z sytuacją dzisiejszych rodzin, jest to, że odczuł on brak obecności matki i ojca, bo stracił ich bardzo wcześnie. Doskonale więc wiedział, że brak realnej obecności rodziców najbardziej dotyka najmłodszych – mówi ks. dr Przemysław Śliwiński. – Bardzo się cieszę, że ten film powstał. Jest on szczególnie cenny, bo opowiada o Papieżu językiem dziecka. Kanonizacja Jana Pawła II może być ostatnią szansą, aby tak szeroko i na nowo opowiedzieć historię Papieża Polaka.
* * *
Dystrybutorem filmu w Polsce jest KINO ŚWIAT Sp. z o.o. Premiera odbyła się 21 marca. Dystrybutor zapowiedział także specjalne pokazy dla szkół oraz pakiety na lekcje dostosowane do różnych etapów edukacji.
Ks. Krzysztof Pawlina
Źródło: Tygodnika„Niedziela”(Nr.13. 2014)
Zaprenumeruj tygodnik “Niedziela”
